Thế nào là “trang trí ốc khảm” (螺钿) trên ấm tử sa?
“Ốc khảm” (螺钿) là kỹ thuật dùng các mảnh vỏ ốc, vỏ trai, mai rùa đồi mồi v.v., gia công thành các hình tượng kiến trúc, nhân vật, hoa cỏ, chim thú, rồi gắn lên bề mặt ấm tử sa (có thể là thân mộc hoặc đã được tô sơn đen), tạo hiệu ứng lấp lánh ngũ sắc tự nhiên.
Quy trình thực hiện:
• Trên phôi ấm còn hơi ẩm, tiến hành khắc rãnh họa tiết theo thiết kế;
• Sau khi nung thành phẩm, dùng kỹ thuật dán bằng keo để khảm chèn các mảnh ốc.
Kỹ thuật này bắt đầu thịnh hành vào cuối Minh – đầu Thanh.
Ngoài tên gọi 螺钿 (luó diàn), còn được gọi là:
• 螺填 (luó tián)
• 甸嵌 (diàn qiàn)
• 陷蚌 (xiàn bàng)
Một số biến thể kỹ thuật:
• “Tô sơn thái họa ốc khảm” (髹漆彩绘螺钿壶): tiến hành khảm ốc trên bề mặt ấm đã được phủ sơn và vẽ họa tiết.
• “Tử sa ốc khảm” (紫砂螺钿壶): thực hiện trang trí khảm trên ấm thân mộc đã nung thành phẩm.
