Ấm chế tác thủ công có giá trị cao hơn ấm bán thủ không?

15-11-2025

Có một cách hiểu sai phổ biến: vì chế tác thủ công có tốc độ chậm, sản lượng thấp, trong khi ấm làm bằng phương pháp đản hoàn (đỡ khuôn) có tốc độ nhanh — “chỉ cần một cái khuôn là xong một cái ấm”, nên sản lượng cao, do đó ấm thủ công chắc chắn có giá trị cao hơn ấm đản hoàn.

Việc lấy sản lượng làm yếu tố quyết định giá trị là một quan niệm thiên lệch. Nói rằng ấm thủ công sản lượng thấp, còn ấm đản hoàn sản lượng cao thì lại càng sai lệch. Ví dụ: một người thợ lành nghề, nếu chỉ chú trọng sản lượng, có thể trong một ngày đập được 5 cái thân ấm thô; còn một đại sư tử sa muốn làm ra một dáng ấm lý tưởng, có khi mất vài tháng hoặc cả năm mới chế tác xong một bản mẫu, dùng nó làm khuôn để hỗ trợ tạo hình, thậm chí chỉ tạo ra một tác phẩm duy nhất.

Phán đoán chính xác phải là: giá trị của một tác phẩm không nằm ở phương pháp tạo hình, mà nằm ở quan niệm tạo hình, trình độ nghệ thuật, đức hạnh và nhân cách của người chế tác. Nếu tác phẩm đạt được hiệu quả mong muốn dù bằng cách đập, nắn, dán thủ công hay dùng khuôn hỗ trợ — thì đều có thể thành công. Còn nếu không đạt, thì dù dùng thủ công hay khuôn đều vô ích.