Cấu trúc “khí khổng song trọng (双重气孔)” của ấm tử sa có liên quan đến kỹ pháp “minh châm (明针)” trong giai đoạn tạo hình không?
Có. Kỹ pháp tinh chỉnh thân ấm (精加工) trong giai đoạn chế tác có tác dụng hỗ trợ hình thành cấu trúc khí khổng song trọng.
Trong quá trình tạo hình, do bề mặt thân ấm (壶坯表面) bằng đất tử sa thường lộ rõ hạt cát, người thợ sẽ dùng dụng cụ chuyên dụng để thực hiện “minh châm (明针)” – tức thao tác miết – nén – làm mịn.
👉 Tác dụng của minh châm:
Ép các hạt cát thô trên bề mặt chìm sâu vào bên trong thân ấm,
Giúp bề mặt trở nên nhẵn mịn, chặt chẽ (平鳖光润),
Tạo ra một lớp biểu bì (表皮层) tương đối tinh tế và kết cấu khá dày đặc.
Trong khi đó, mặt trong thân ấm (内璧) không qua thao tác minh châm, vẫn giữ nguyên trạng thái thô xốp – do đặc điểm khoáng vật, độ kết dính và kích thước hạt của nguyên liệu đất.
➡ Khi đem nung, dưới tác động của nhiệt độ, một số chất bị phân hủy, thân ấm co lại, và mặt trong sẽ xuất hiện tỷ lệ khí khổng nhất định.
Ngược lại, lớp biểu bì bên ngoài sau khi được ép chặt và nung ở nhiệt độ cao hoặc thấp, đều có thể kết khối hoàn toàn, trở nên khó thấm khí, giảm thiểu đường dẫn khí từ ngoài vào.
Kết luận:
👉 Chính sự khác biệt trong xử lý bề mặt (minh châm) giữa trong – ngoài thân ấm, kết hợp với quá trình nung, đã hình thành nên “cấu trúc khí khổng song trọng (双重气孔结构)” – yếu tố cốt lõi tạo nên đặc tính độc đáo của ấm tử sa:
thoáng khí nhưng không thấm nước, giữ nhiệt tốt, và hấp hương tuyệt vời.