“Tô sơn thái họa” trên ấm tử sa?
Việc phủ sơn (朱漆 – sơn đỏ hoặc 黑漆 – sơn đen) lên thân ấm tử sa chưa trang trí, sau đó tiến hành vẽ họa tiết bằng nhiều màu sắc lên lớp sơn đó, được gọi là “tô sơn thái họa” (髹漆彩绘).
Ví dụ tiêu biểu:
• “Tô sơn thái họa đề lương ấm” (髹漆彩绘提梁壶): trên lớp sơn đen được vẽ sơn thủy hai màu vàng – đỏ, nét vẽ uyển chuyển, màu sắc rực rỡ.
• Ấm “Tử sa hắc sơn miêu kim – Cát khánh hữu dư” (紫砂黑漆描金吉庆有余壶): bên trong là thân tử sa, bên ngoài phủ sơn đen, dùng sơn màu vàng, đỏ, vàng chanh vẽ cá song sinh, linh chi, ngọc hành, dơi – tạo thành bố cục họa tiết cát tường với ý nghĩa “phúc lành dư dả quanh năm”.
Kỹ pháp “Tử sa thai – thái sơn miêu kim” (紫砂胎彩漆描金) bắt đầu xuất hiện từ thời Ung Chính, đạt đến độ thuần thục vào thời Càn Long, và mai một sau thời Gia Khánh – Đạo Quang.
Phôi ấm dùng để thi công kiểu trang trí này, hoặc do Tạo biện xứ đặt mẫu cho Nghi Hưng chế tác, hoặc do địa phương dâng tiến cung đình.
