Ấm “Đoát Chỉ”

08-11-2025

Ý nghĩa tên gọi “Đoát Chỉ” (掇只) là gì?

Về cách lý giải tên gọi “Đoát Chỉ” (掇只), có nhiều quan điểm khác nhau:

Tại địa phương Nghi Hưng (宜兴), người dân đọc “Đoát Chỉ” (掇只) thành “Đắc Tử” (得子, do phát âm “duo” thành “de”), nên có người cho rằng “Đoát Chỉ” mang ý nghĩa “nhiều con nhiều phúc” (多子多福).
Lại có người khảo chứng rằng “Đoát Chỉ” là do nhầm lẫn từ “Đoát Hộ” (掇护): “Đoát” nghĩa là đậy nắp ấm lại, còn “Hộ” là mở nắp ấm ra.

Cũng có người giải thích “Đoát” (掇) nghĩa là xếp chồng lên nhau, “Chỉ” (只) là một cái, nên “Đoát Chỉ” nghĩa là ấm có hình dáng như một cái bình nhỏ được xếp lên.


Các biến thể chính của ấm “Đoát Chỉ” (掇只壶) là gì?

Phần lớn các ấm “Đoát Chỉ” (掇只壶) đều thể hiện dáng thẳng đứng, vươn cao và uy nghiêm (挺拔耸立), không bị giới hạn trong khuôn mẫu tròn lớn truyền thống (大圆的框框), mà có sự phát huy tự nhiên (发挥可自然一些) nhất định. Tuy nhiên, biến thể có quai nắp (把扣) lại rất hiếm gặp.


“Hán Đường đại khẩu Đoát Chỉ” (汉棠大口掇只壶) – (Hiện đại • Tác phẩm của Từ Hán Đường 徐汉棠)
Chiếc ấm này nắm bắt và kế thừa phong cách của ấm “Đại Hanh Đoát Chỉ” (大亨掇只壶).



“Hán Đường cao cái Đoát Chỉ” (汉棠高盖掇只壶) – (Hiện đại • Tác phẩm của Từ Hán Đường 徐汉棠)
Có người cho rằng đây là “Đoát Cầu khẩu phản tuyến” (反口线掇球壶), nhưng thực ra không chính xác. Bởi vì, chỉ cần là ấm Đoát Cầu (掇球壶) thì không nên có chân (足).



“Cao cái Đoát Chỉ” (高盖掇只壶) – (Hiện đại • Tác phẩm của Từ Di 徐怡)
Tiếp nối phong cách của phái Từ môn (徐门风范), tác phẩm có thần thái và khí chất đều xuất sắc (制品精气神俱佳).



“Cầu núm Đoát Chỉ” (球钮掇只壶) – (Hiện đại • Tác phẩm của Lý Xương Hồng 李昌鸿)
Chiếc ấm này thay thế núm cầu dẹt (扁球钮) của “Đại Hanh Đoát Chỉ” (大亨掇只壶) bằng hình cầu tròn trịa hơn (圆珠形).



“Nhĩ to Đoát Chỉ” (肥耳掇只壶) – (Hiện đại • Tác phẩm của Vương Phương 王芳)
Chiếc ấm này có quai (tay cầm) phá cách, phá bỏ hoàn toàn phong cách truyền thống (把手破除了传统样式).