Thạch hoàng - Vàng đen trong đất

12-05-2025

Thạch Hoàng là gì?

Thạch Hoàng, tên khoa học là kết hạch pyrit vàng, là một loại kết hạch cứng trong đất chu nê, thành phần chính giống chu nê nhưng hàm lượng sắt cao gấp 2,456 lần. Thạch Hoàng được hình thành qua hàng tỷ năm, được thợ mỏ gọi là “xương đất”. Lượng khoáng Thạch Hoàng rất ít, thường xuất hiện dưới dạng hình trứng, tấm, trụ, hoặc kết hạch, nằm ở tầng đáy của đất nê non, màu sắc giống lòng đỏ trứng. Đặc điểm lớn nhất là khó thủy hóa, nhưng khi gặp nước sẽ tự phân tán thành các mảnh nhỏ.
Thạch Hoàng có hàm lượng sắt rất cao, khi nung xong có màu như huyền thiết (sắt đen), nặng như phẩm thiết (thép tốt). Do hàm lượng khoáng vật cực cao, ấm Thạch Hoàng còn được gọi là “ấm dưỡng sinh”.

Đặc tính của ấm Thạch Hoàng

Hàm lượng khoáng vật cao
Ấm Thạch Hoàng có hàm lượng sắt cao nhất trong các loại đất tử sa, đạt trên 30%. Đất Thạch Hoàng còn giàu các nguyên tố khoáng như canxi, magie, kẽm, selen, có lợi cho sức khỏe con người.

Làm mềm nước
Thạch Hoàng có khả năng làm mềm nước, khiến các phân tử nước nhỏ hơn, dễ hấp thụ vào cơ thể. Nó có thể biến nước uống thông thường thành nước kiềm yếu, vừa làm phong phú hương vị trà, vừa cải thiện lâu dài cân bằng axit-kiềm của cơ thể.

Một ấm khó cầu
Sở dĩ gọi là “một ấm khó cầu” vì ấm Thạch Hoàng cực kỳ khó tạo hình. Việc chế tác đất Thạch Hoàng rất khó, làm 10 ấm mà thành 3 đã là được trời thương. Đất Thạch Hoàng sau khi xử lý thành đất chín cực kỳ mịn, rất dính khi chế tác, khó tạo hình riêng lẻ. Nhiệt độ nung trên 1120°C, tỷ lệ co ngót trên 18%, dễ bị biến dạng, nhăn, phồng rộp. Tỷ lệ thành công đạt 40% đã là rất hiếm, còn những chiếc bị nung hỏng chỉ có thể bỏ đi, không thể tái sử dụng.

Sự kết hợp khó nhằn giữa Thạch Hoàng và đồ vuông

Thầy Trữ Dật Bình chuyên nghiên cứu đất Thạch Hoàng. Ai cũng biết đất Thạch Hoàng cực kỳ khó tạo hình, độ co ngót là khó nhất trong giới tử sa, hàm lượng khoáng vật cũng cao nhất. Tỷ lệ thành phẩm đạt 30% đã là được trời thương! Trong khi tạo hình đã khó như vậy, thầy Trữ Dật Bình còn dồn tâm huyết chế tác, vượt qua thử thách, kết hợp đất Thạch Hoàng với đồ vuông, tạo ra nhiều chiếc ấm vuông Thạch Hoàng令人赞叹 (đáng kinh ngạc). Những chiếc ấm vuông Thạch Hoàng khó nhằn như vậy đủ để thể hiện tay nghề chế tác siêu việt của thầy Trữ!