Trang trí “dán hoa” (贴花装饰) trên ấm tử sa là gì?
Là kỹ thuật dùng các mảnh đất mỏng đã tạo sẵn hình hoa văn, có thể cùng màu hoặc khác màu với thân ấm, dán lên thân ấm còn ướt, sau đó dùng mảnh tre để chỉnh sửa, tạo hình theo đề tài mong muốn, tạo nên hiệu ứng trang trí nổi có chiều sâu, gọi là “dán hoa trang trí” (贴花装饰) trên ấm tử sa.
Trang trí dán hoa thường áp dụng tại các vị trí như: cổ ấm, vai ấm, chân ấm, mép nắp, v.v. Yêu cầu kỹ thuật là dán một lần dứt khoát, không được dán rồi gỡ, nếu không sẽ khiến sau khi nung mất độ bóng, màu sắc không đồng đều.
Đề tài dán hoa thường gặp gồm: sen, ngó sen, lá sen, mai, lan, trúc, cúc, các hình thể tự nhiên, cũng có hoa văn hình học hoặc hồi văn.
Ví dụ tiêu biểu:
• Ấm Ngô Kinh Đề Lương (吴经提梁壶): Tại chỗ nối giữa vòi và thân ấm có bốn cánh đài thị đồng màu, được dán trang trí.
• Ấm Thái Sư Thiếu Sư (太师少师壶): Áp dụng kỹ thuật dán hoa cục bộ trên thân ấm.
• Ấm Anh Hí Liên Văn (婴戏莲纹壶): Áp dụng dán hoa toàn thân.
• Ấm Đại Viên Ngọc Lan Hoa (玉兰花大圆壶): Dùng đoạn nê để dán họa tiết lên thân ấm tử nê – tức là dán hoa khác màu.
Cách phân biệt “dán hoa” (贴花) và “vẽ tay” (手绘)
Hoa văn dán hoa thường có các đặc điểm như:
• Dễ xuất hiện chồng lớp, lệch hình, mối nối thiếu nét,
• Những họa tiết đối xứng hoặc trùng lặp thường có tính giống nhau cao ở từng phần.
Còn vẽ tay thì chắc chắn không thể đạt được mức độ đồng nhất như vậy.
Nếu trên bề mặt cong tròn của thân ấm hình học cầu, xuất hiện hình vẽ nhân vật, hoa điểu, phong cảnh với diện tích lớn và hình vẽ liền mạch, thì không thể là dán hoa, vì sẽ gây hiện tượng gập nếp, không thể phủ đều.