Tại sao một số ấm lại xuất hiện “hắc ban” (黑晕)?

10-11-2025

Tại sao một số ấm lại xuất hiện “hắc ban” (黑晕)?

Một số ấm làm từ tử nê (紫泥) sẽ xuất hiện các đốm màu sẫm không đều sau khi sử dụng, gọi là “hắc ban” (黑晕) hay “hoa nê” (花泥). Đặc biệt là ấm Đế Tào Thanh, hiện tượng này càng phổ biến.

Tử nê tốt, nhất là loại Đế Tào Thanh, nếu bị ô xi hóa không đều giữa trong và ngoài trong quá trình dưỡng lâu dài, các hạt sắc tố sẽ tách ra khỏi kết cấu và tập trung tại bề mặt khối đất. Nếu đất không được đập đều lại trước khi làm ấm, sau khi nung sẽ xuất hiện các vết đen như vậy.

Các ấm cổ thường ít gặp hiện tượng này vì nghệ nhân xưa đều sẽ đập lại đất thật kỹ trước khi sử dụng. Tuy nhiên, các vết “hắc ban” lại chứng tỏ đây là một ấm được làm từ chính tông tử nê (真正紫泥).